9 succesfactoren van uitgeven in eigen beheer
Een boek in eigen beheer uitgeven is als het starten van een eigen bedrijf; je moet aan alles tegelijk denken en enig risico durven nemen. Maar als het lukt om een succesvol debuut te maken, dan ben je spekkoper. We kennen natuurlijk allemaal wel het succesverhaal van Sonja Bakker, waaruit bleek het ‘zelf uitgeven’ ook zo zijn voordelen kan hebben. Helaas ontbreekt het de self-publishing markt nog aan meer van deze succescases. Waar ligt dit aan en wat kun je doen om je eigen boek op een goede manier zelf uit te geven? Een korte analyse en de 9 succesfactoren van uitgeven in eigen beheer, op basis van de ervaringen rondom de lancering van het boek De Geluksprofessor van Patrick van Hees.
Liever weinig inkomsten en weinig ‘gedoe’
Voor de meeste schrijvers die worden afgewezen bij een uitgeverij, is het uitgeven in eigen beheer het enige alternatief om hun boek uit te geven, waardoor self-publishing ook nog onvoldoende als volwaardige manier van uitgeven wordt gezien. Dat is jammer, want zeker schrijvers met een zogenaamde X-factor, kunnen in financieel opzicht veel baat hebben bij het zelf uitgeven van hun boek. Het gaat hier vooral om schrijvers die naast het schrijven van een boek, ook lezingen geven, regelmatig in de schijnwerpers staan en veelal zelf hun eigen boekpromotie doen.
Toch vinden veel schrijvers het vaak nog teveel gedoe om zelf hun boek uit te geven en willen maar weinig schrijvers investeren in hun eigen boek. In de meeste gevallen nemen schrijvers eerder genoegen met een royalty in ruil voor publicatie via een uitgeverij, dan het bewandelen van de hobbelige weg van het uitgeven in eigen beheer.
Amateuristisch imago
Nog altijd heeft het uitgeven van een boek via een uitgeverij veel status. Daarbij heeft een uitgever veel professionals in dienst om een schrijver optimaal te begeleiden en om te zorgen dat er een mooi boek op de markt verschijnt. Wil je als self-publishing schrijver dezelfde kwaliteit borgen als een uitgever, dan zal de schrijver waarschijnlijk wel wat hulp moeten inschakelen van een redacteur, corrector, vormgever en marketeer. In veel gevallen wordt juist op deze kosten bespaard door de schrijver, waardoor een uitgave in eigen beheer vaak een te amateuristische uitstraling heeft en het boek moeilijk te verkopen is aan het brede publiek. Daarentegen, kies je ervoor om te investeren in je boek en pak je de marketing een beetje handig aan, dan heb je grote kans dat je geld gaat verdienen op je eerste druk.
Free publicity en uitgegeven in eigen beheer
Schrijven is tegenwoordig niet meer iets dat je in de anonimiteit doet, sterker nog een goede schrijver moet primair goede boeken schrijven, maar heeft daarnaast ook een vlotte babbel en staat graag in de schijnwerpers. Ook voor schrijvers geldt –net als bij artiesten- dat ze als persoon ‘marketable’ dienen te zijn en niet moeten schromen om een beetje publiek bezit te worden. Toch zal het bij velen nog niet zo’n storm lopen, maar ook locale bekendheid is een eerste stap naar een hoger doel.
Debuutroman De Geluksprofessor van schrijver Patrick van Hees is een goed voorbeeld hoe je als relatief onbekende schrijver succesvol kunt debuteren en de nodige pr kunt creeeren. Als je maar lef hebt en jezelf durft te laten zien. Wat moet je doen om je als debutant te onderscheiden tussen de enorme berg nieuwe titels die er wekelijks, maandelijks, jaarlijks verschijnen op de Nederlandse boekenmarkt?
Toeval bestaat niet
Geloof het op niet, maar zowel radio 538, BNR, Editie NL, RTL 7 en vele andere locale radio- en tv-stations hebben allemaal aandacht besteed aan deze nog onbekende schrijver. Geen uitgever durfde in het manuscript te investeren en geen van de gecontacteerde uitgevers heeft zich daadwerkelijk in de achtergrond van de schrijver verdiept. Een gemiste kans, want achter deze debuterende schrijver schuilt een succesvol zakenman en marketeer met een gigantisch netwerk. Ondanks het gebrek aan uitgever, maar dankzij de mogelijkheden van self-publishing heeft het boek De Geluksprofessor van Patrick van Hees op de Gelukkigste dan van het Jaar (17 juni 2011) toch het levenslicht gezien en is het boek met de nodige persaandacht ontvangen. Toch was het succes niet geheel te wijden aan louter toeval, maar hebben een aantal samenhangende factoren een beslissende rol gespeeld om tot deze succesvolle introductie te komen.
Welke factoren waren bepalend voor een succesvolle marktintroductie?
- bepaling van de doelgroep en het uitvoerig testen van het omslag onder de doelgroep
- heel VEEL meelezers
- het boek als onderdeel van een breder verdienmodel; het concept
- verzamelen van quotes van bekende Nederlanders
- verkrijgen van autoriteit op het onderwerp/ thema
- selectie van juiste professionals voor het slagen van het project
- timing is everything
- inzet eigen netwerk
- grootse lancering en betrekken van de pers
Opvallend is dat deze schrijver er bewust voor heeft gekozen om al in een vroeg stadium meelezers te betrekken bij zijn boekproject en in het schrijfproces. Op deze manier heeft Patrick van Hees onbewust een eigen fanclub opgebouwd die meeleefden met de realisatie van zijn boek, de schrijver ongevraagd van commentaren voorzag en zodoende steeds enthousiaster werden over het project.
Timing is in veel gevallen bepalend voor het slagen van een project, dat geldt voor het moment van lancering maar ook de keuze om een boek uit te brengen in romanvorm met een visie over geluk en zingeving in deze huidige tijdgeest. Mede dankzij de lancering van ‘De Geluksprofessor’ heeft Patrick van Hees nog meer autoriteit gekreken als professor in Geluk en de hoeveelheid free publicity voor zijn boek heeft ook de verkoop van aanverwante producten en diensten als lezingen en workshops gestimuleerd. Uiteraard is er bij De Geluksprofessor heel goed nagedacht over de juiste timing van lancering (op de gelukkigste dag van het jaar) en de wijze waarop de meeste persaandacht gegenereerd kon worden. Concluderend is het dus de moeite waard om vooral goed over de marketing van het boek en de branding van de schrijver na te denken, zowel gedurende het ontwikkeltraject als tijdens de launch en de verdere marktintroductie.
Kortom, een goed geregisseerd boekproject uitgegeven in eigen beheer, waarbij voldoende zorg wordt besteed aan de inhoud, de vormgeving, het concept en de marketing kan wel degelijk resulteren in een succesvol debuut waarbij het boek van vergelijkbare kwaliteit is als van een uitgever. Met als groot voordeel, alle opbrengst is allemaal voor de schrijver!